Cümlenin ögeleri belli bir sıra içinde bulunur. Önce temel öge olan yüklem ve özne bulunur. Daha sonra yardımcı ögeler (tümleçler) bulunur.
Dolaylı tümleç (yer tümleyici): e, de, ya da den halindeki cümlenin yardımcı ögesidir.
Aldığı eke göre yönelmeli (e), kalmalı (de), çıkmalı (den) dolaylı tümleç adlandırılır.
Yönelmeli dolaylı tümleç: Yükleme neye, kime, nereye soruları yöneltilerek bulunur.
Herkes seni bana soruyor. / kime-bana-yönelmeli dolaylı tümleç
Bu çiçeği bu kumaşa işleyelim. / neye-bu kumaşa-yönelmeli dolaylı tümleç
Kalmalı dolaylı tümleç: Yükleme nede, kimde, nerede soruları yöneltilerek bulunur.
Köyde yaşıyor halamlar. / nerede-köyde-kalmalı dolaylı tümleç
Yarın Serdar'da kalacakmışız. / kimde-Serdar'da-kalmalı dolaylı tümleç
Çıkmalı dolaylı tümleç: Yükleme neden, kimden, nereden soruları yöneltilerek bulunur.
Çarşıdan geldik biraz önce. / nereden-köyden-çıkmalı dolaylı tümleç
Bu kitabı da Mehmet'ten aldım. / kimden-Mehmet'ten-çıkmalı dolaylı tümleç
Çorbadan yemiş de böyle olmuş. / neden-çorbadan-çıkmalı dolaylı tümleç
Cümlenin ögeleri nasıl bulunur?
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder