Sözcükler yapıları bakımından basit, türemiş ve birleşik olmak üzere üçe ayrılır.
Basit sözcükler yapım eki almamış ve başka sözcükle birleşmemiş sözcüklerdir: taş, çiçek, insan...
Türemiş sözcükler yapım eki almış sözcüklerdir: kitap-lık, gör-gü, yaz-lık...
Birleşik sözcükler en az iki sözcüğün birleşmesiyle oluşmuş sözcüklerdir: Çaanak/kale, bir/kaç, kahve/rengi...
Cümleler ise yapıları bakımından basit ve birleşik olmak üzere ikiye ayrılır.
Basit cümleler içinde bir tek yargı bulunan cümlelerdir:
Yarın hava çok güzel olacak.
Terk edeceğim buraları.
Birleşik cümleler birden çok yargı bildiren cümlelerdir:
Yağmur yağarsa kuraklık biter.
Herkes biliyor bana yalan söylediğini.