Yan cümlenin görevini saptayabilmek için cümledeki eylemsiyi görmek gerekir. Eylemsiyi görmeden yan cümlenin görevini saptamak mümkün değildir.
Okula giderken Aysel'i gördük. (giderken-eylemsi)
Okula giderken - yan cümle (eylemsiler kendilerinden önceki sözcüklerle öbekleşir)
Aysel'i gördük. - temel cümle
Yan cümlenin görevi: zarf tümleci ( yan cümlenin görevini saptayabilmek için cümleyi ögelerine ayırmak gerekir.
Bir cümlede birden çok eylemsi olabileceği için birden çok yan cümle de olabilir.
Gelen gideni aratır. (gelen-eylemsi, giden-eylemsi)
gelen: yan cümle, görevi: özne
giden: yan cümle, görevi: nesne
Not: Yan cümle temel cümlenin öznesi, nesnesi, tümleci ya da bu ögelerin nesnesi olabilir.
Kitap okumak beni mutlu ediyor. / yan cümle: özne
Yarın sizi aramaya çalışacağım. / yan cümle: dolaylı tümleç
Gülmeyi, konuşmayı gerçekten özlemişim./ yan cümle: nesne
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder